Trong xã hội hiện đại, tác hại của việc ngủ không đủ giấc đang trở thành vấn đề đáng lo ngại, đặc biệt là đối với giới trẻ, cụ thể là thế hệ gen Z và gen Alpha. Cuộc sống bận rộn với hàng loạt các hoạt động học tập, làm việc và giải trí đã khiến nhiều người trẻ phải thức khuya thường xuyên. Thói quen này dần dần làm trẻ hóa nhiều bệnh lý, ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe. Việc ngủ không đủ giấc không chỉ gây mệt mỏi tạm thời mà còn mang lại nhiều hậu quả lâu dài, đe dọa đến chất lượng cuộc sống. 

Cùng Chus tìm hiểu vai trò của giấc ngủ và những tác hại của việc thiếu ngủ đối với sức khỏe của người trẻ hiện nay.

1 thiếu ngủ có tác hại gì

Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

Giấc ngủ đóng vai trò quan trọng trong việc phục hồi năng lượng cho cơ thể. Trong khi ngủ, cơ thể sẽ tiến hành các quá trình sửa chữa và phục hồi, giúp cải thiện tình trạng mệt mỏi sau một ngày dài hoạt động. Nếu không có giấc ngủ đủ, cơ thể không thể thực hiện được các chức năng này một cách hiệu quả.

1. Trí nhớ và tư duy tốt

Ngoài việc phục hồi năng lượng, giấc ngủ còn giúp củng cố trí nhớ và tăng cường khả năng học hỏi. Khi chúng ta ngủ, não sẽ sắp xếp và lưu trữ thông tin đã học trong ngày, giúp tăng cường khả năng ghi nhớ và sáng tạo. Việc thiếu ngủ có thể gây rối loạn quá trình này, làm giảm hiệu suất học tập và làm việc.

2. Sức khỏe tâm lý

Một vai trò quan trọng khác của giấc ngủ là giúp duy trì cân bằng cảm xúc. Khi thiếu ngủ, khả năng kiểm soát cảm xúc của chúng ta sẽ bị suy giảm, dễ dẫn đến tình trạng căng thẳng, lo âu và trầm cảm. Giấc ngủ đầy đủ giúp ổn định tâm trạng và giảm thiểu các rối loạn tâm lý.

ngủ đủ giấc rất quan trọng với trí nhớ và tâm lý

3. Bảo vệ hệ miễn dịch

Giấc ngủ còn đóng vai trò quan trọng trong việc điều chỉnh hệ thống miễn dịch. Trong quá trình ngủ, cơ thể sẽ sản xuất các tế bào và hormone cần thiết để chống lại các bệnh tật và vi khuẩn. Thiếu ngủ có thể làm suy giảm hệ thống miễn dịch, khiến cơ thể dễ bị mắc các bệnh nhiễm trùng và viêm nhiễm.

4. Khôi phục sức khỏe nội tạng

Một giấc ngủ đủ và chất lượng còn có vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe nội tạng, trong đó có gan và thận. Trong khi ngủ, cơ thể tiến hành quá trình giải độc và loại bỏ các chất cặn bã, giúp gan và thận hoạt động hiệu quả hơn. 

Thiếu ngủ kéo dài có thể làm rối loạn chức năng của các cơ quan này, dẫn đến các vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như suy thận và tổn thương gan. Đây là lí do 

Vì vậy, giấc ngủ không chỉ là thời gian nghỉ ngơi mà còn là giai đoạn quan trọng để bảo vệ và duy trì sức khỏe nội tạng. Hãy cố gắng dành thời gian ngủ một giấc liên tục từ 6 đến 9 giờ mỗi ngày để đảm bảo sức khỏe ở tình trạng tốt.

hệ miễn dịch và nội tạng ảnh hưởng bởi giấc ngủ

Tác hại của thiếu ngủ

Thiếu ngủ không chỉ làm giảm hiệu suất làm việc và học tập mà còn gây ra nhiều tác hại nghiêm trọng đối với sức khỏe. Một trong những hậu quả phổ biến nhất của thiếu ngủ là tình trạng mệt mỏi, uể oải và thiếu tập trung. Khi chúng ta chỉ ngủ vài tiếng mỗi đêm, cơ thể sẽ không có đủ thời gian để phục hồi, dẫn đến mệt mỏi kéo dài và lâu dài sẽ rất nguy hại cho sức khỏe.

1. Tăng nguy cơ bệnh mãn tính và tim mạch

Thiếu ngủ còn làm gia tăng nguy cơ mắc các bệnh mãn tính như cao huyết áp, tiểu đường và các vấn đề về tim mạch. Đặc biệt, thức khuya và ngủ không đủ giấc có thể dẫn đến tình trạng rối loạn chuyển hóa, làm tăng nguy cơ béo phì và các vấn đề sức khỏe liên quan. 

2. Nguyên nhân gây suy thận sớm ở người trẻ

Ngoài ra, thiếu ngủ còn ảnh hưởng đến chức năng thận. Một nghiên cứu cho thấy, thiếu ngủ kéo dài có thể là nguyên nhân dẫn đến suy thận ở người trẻ. Thức khuya tới 3-4 giờ sáng và ngủ không đủ giấc sẽ làm rối loạn các quá trình chuyển hóa trong cơ thể, gây hại cho thận và các cơ quan khác. Chức năng lọc và loại bỏ các chất cặn bã của thận bị suy giảm, dẫn đến tình trạng tích tụ độc tố trong cơ thể. 

ngủ ít khiến người trẻ suy yếu

3. Suy giảm trí nhớ, tâm trạng khó chịu

Không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe thể chất, thiếu ngủ còn gây ra các vấn đề tâm lý như lo âu, căng thẳng và trầm cảm. Khi cơ thể không được nghỉ ngơi đủ, khả năng kiểm soát cảm xúc sẽ bị suy giảm, dẫn đến tình trạng căng thẳng và các rối loạn tâm lý khác.

Người thiếu ngủ thường gặp khó khăn trong việc tập trung, trí nhớ suy giảm và dễ bị kích động. Tình trạng này không chỉ ảnh hưởng đến hiệu suất làm việc và học tập mà còn làm giảm chất lượng cuộc sống, gây ra các mối quan hệ xã hội không tốt và ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe tâm thần.

giảm trí nhớ và khó chịu

Bị thiếu ngủ nên làm gì?

Để cải thiện tình trạng thiếu ngủ kéo dài, hãy thử áp dụng các gợi ý sau:

    • Tạo môi trường ngủ lý tưởng: Giảm ánh sáng và tiếng ồn trong phòng ngủ, sử dụng rèm cửa dày và đèn ngủ nhẹ nhàng. Sử dụng nến thơm hoặc tinh dầu với các mùi hương nhẹ nhàng như hoa oải hương, hoa cúc để tạo cảm giác thư giãn.
không gian ngủ thư giãn 
    • Hạn chế thiết bị điện tử: Tránh sử dụng điện thoại, máy tính bảng trước khi đi ngủ vì ánh sáng xanh có thể làm rối loạn giấc ngủ.
    • Thực hiện các hoạt động thư giãn: Đọc sách, nghe nhạc nhẹ, tập thở sâu hoặc yoga trước khi đi ngủ để giúp cơ thể thư giãn.
    • Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh: Chọn các loại thực phẩm giàu dinh dưỡng như rau xanh, trái cây và các loại hạt. Có đầy đủ chất dinh dưỡng sẽ giúp bạn dễ ngủ hơn và đỡ bị mất sức nếu có đôi khi bị thiếu ngủ.

ăn uống đủ dinh dưỡng

    • Tập thể dục thường xuyên: Vận động nhẹ nhàng vào buổi chiều hoặc sáng sớm để cải thiện chất lượng giấc ngủ.
    • Hạn chế tiêu thụ caffeine: Tránh tiêu thụ caffeine sau buổi trưa vì nó có thể gây ra mất ngủ và làm tăng căng thẳng. Nếu bạn cần một thức uống buổi chiều, hãy chọn trà thảo mộc thay vì cà phê.
    • Sử dụng các loại trà thảo mộc: Thay thế các thức uống có chứa caffeine bằng trà thảo mộc như trà hoa cúc, trà bạc hà hoặc trà hoa oải hương. Các loại trà này có tác dụng làm dịu tâm trạng và chứa chất chống oxy hóa, giúp cải thiện giấc ngủ.

uống trà thảo mộc giúp thư giãn dễ ngủ

    • Thử các phương pháp thư giãn: Thử các phương pháp thư giãn như thiền, massage hoặc ngâm chân với nước ấm trước khi đi ngủ. Những hoạt động này giúp cơ thể thư giãn và chuẩn bị cho giấc ngủ
    • Uống cacao hoặc socola nóng trước khi ngủ: Socola hay cacao có chứa tryptophan có khả năng làm dịu tâm trạng. Kết hợp với nhiệt độ ấm nóng, thức uống này sẽ giúp bạn cảm thấy thoải mái vào buổi đêm, từ đó dễ chìm vào giấc ngủ hơn.

một cốc socola nóng cho giấc ngủ ngon

Bằng cách điều chỉnh thói quen sinh hoạt và tạo ra môi trường ngủ lý tưởng, bạn có thể cải thiện chất lượng giấc ngủ và nâng cao sức khỏe toàn diện.

Lời kết

Hy vọng bài viết của Chus đã giúp bạn hiểu rõ hơn về tác hại của việc thiếu ngủ đối với giới trẻ hiện nay. Thiếu ngủ không chỉ gây ra những hậu quả tạm thời như mệt mỏi, kém tập trung mà còn có thể dẫn đến những vấn đề sức khỏe nghiêm trọng như bệnh nền và các rối loạn tâm lý. 

Để bảo vệ sức khỏe và nâng cao chất lượng cuộc sống, việc duy trì một giấc ngủ đủ và chất lượng là vô cùng quan trọng. Hãy bắt đầu từ những thay đổi nhỏ trong thói quen hàng ngày để cải thiện giấc ngủ và tránh xa những tác hại không mong muốn của việc thiếu ngủ nhé!