Gốm và sứ là hai loại vật liệu quen thuộc trong đời sống hàng ngày của chúng ta, tuy nhiên chúng có những đặc điểm riêng biệt cũng như tính ứng dụng khác nhau. Hãy cùng CHUS khám phá những nét riêng biệt giữa “gốm” và “sứ” và hiểu rõ nên dùng chén bằng gốm hay bằng sứ bạn nhé!

“Gốm” và “Sứ” giống hay khác nhau?

Gốm là một loại vật liệu có niên đại từ khoảng 25.000 năm về trước,  được tạo ra từ đất sét và một số khoáng chất khác, sau đó được nung ở nhiệt độ khoảng 700 – 800 độ. Sản phẩm gốm thường có màu nâu, đỏ hoặc xám, tùy thuộc vào loại đất sét và khoáng chất sử dụng. Gốm có độ bền cao, chịu được nhiệt độ và mài mòn tốt, nhưng không được mịn và sáng bóng như sứ. 

đồ gốm Việt, Vietnamese ceramics, gốm sứ, ceramics, porcelain, chén gốm, ceramic bowl

Gốm đã xuất hiện từ rất lâu về trước trong lịch sử loài người 

Sứ là một dạng một vật liệu từ gốm và được làm từ đất sét trắng tinh khiết (cao lanh), sau đó trải qua quy trình nung ở nhiệt độ rất cao, rơi vào khoảng từ 1200 độ - 1300 độ. Sứ có màu trắng, mịn màng và sáng bóng, không thấm nước và rất bền. Độ dẻo dai và độ sáng của sứ chủ yếu đến  từ sự hình thành của thủy tinh và mullite khoáng sản trong các thành phần vật liệu bị nung ở nhiệt độ cao.

đồ gốm Việt, Vietnamese ceramics, gốm sứ, ceramics, porcelain, chén gốm, ceramic bowl

Dù là gốm hay sứ thì cũng trải qua quá trình làm rất kỳ công

Điểm giống nhau giữa gốm và sứ là cả hai đều được làm từ đất sét và phải qua quá trình nung ở nhiệt độ cao để đạt được độ cứng và bền cần thiết. Cả hai loại vật liệu này đều có khả năng chịu nhiệt và mài mòn tốt, vì thế chúng được sử dụng rộng rãi cả trong đời sống hàng ngày và trong công nghiệp.

Tuy nhiên, gốm và sứ cũng có nhiều điểm khác nhau rõ rệt. Gốm thường có màu sắc và bề mặt không đồng nhất, có thể có những lỗ nhỏ do không được nung ở nhiệt độ cao như sứ. Sứ thì ngược lại, có bề mặt mịn màng, trắng sáng và không thấm nước nhờ được nung ở nhiệt độ rất cao. Ngoài ra, quá trình sản xuất sứ cũng phức tạp hơn và đòi hỏi kỹ thuật cao hơn so với gốm.

đồ gốm Việt, Vietnamese ceramics, gốm sứ, ceramics, porcelain, chén gốm, ceramic bowl

Gốm có thể được ứng dụng trong nhiều lĩnh vực, ví dụ như làm gạch trong xây dựng 

Gốm thường được sử dụng trong các ứng dụng yêu cầu độ bền cơ học cao, nhưng không cần độ mịn và thẩm mỹ cao như sứ. Gốm thường được sử dụng để làm chậu hoa, đồ dùng nhà bếp, đồ trang trí và vật liệu xây dựng,...  Ngược lại, sứ được ưa chuộng trong các ứng dụng đòi hỏi tính thẩm mỹ cao, độ mịn màng và không thấm nước như đồ dùng ăn uống, đồ trang trí cao cấp. Bên cạnh đó, sứ cũng được ứng dụng trong  công nghiệp để chế tạo  linh kiện điện tử, thiết bị y tế.

đồ gốm Việt, Vietnamese ceramics, gốm sứ, ceramics, porcelain, chén gốm, ceramic bowl
 
Công nghệ trồng răng bằng sứ đòi hỏi chất liệu sứ đặc biệt và kỹ thuật cao 

Bạn cỏ thể tham khảo thêm: Gốm & Sứ - Bạn có đang lẫn lộn hai khái niệm?

Nên dùng chén bằng gốm hay chén bằng sứ?

Như đã đề cập bên trên, gốm và sứ đều có ưu và nhược điểm riêng. Nhưng CHUS tin rằng sau đây là những lý do bạn nên chọn chén sứ thay vì chén gốm.

1. Độ bền 

Chén sứ có độ bền cao hơn. Sứ được nung ở nhiệt độ rất cao, làm cho chén sứ cứng và ít bị trầy xước hơn so với chén gốm. Độ bền này giúp chén sứ có thể chịu được va đập tốt hơn, giảm nguy cơ bị mẻ hoặc vỡ khi sử dụng hàng ngày. 

đồ gốm Việt, Vietnamese ceramics, gốm sứ, ceramics, porcelain, chén gốm, ceramic bowl

Đồ sứ trải qua quá trình nung ở nhiệt độ cao giúp tăng độ bền 

2. Không thấm nước

Chén sứ không thấm nước. Do quá trình sản xuất đặc biệt, chén sứ có bề mặt mịn màng và không có lỗ nhỏ, giúp ngăn chặn nước thấm vào. Điều này không chỉ làm cho chén sứ dễ dàng vệ sinh mà còn giúp giữ gìn vệ sinh an toàn thực phẩm tốt hơn. Trong khi đó, chén gốm có thể có những lỗ nhỏ li ti khiến nước và vi khuẩn dễ thấm vào, gây khó khăn trong việc vệ sinh và tiềm ẩn nguy cơ sức khỏe.

3. Tính thẩm mỹ cao 

Thứ ba, chén sứ có vẻ ngoài thẩm mỹ hơn. Sứ có màu trắng sáng, bề mặt mịn màng và bóng loáng, mang lại cảm giác sang trọng và tinh tế cho bữa ăn. Chén sứ cũng thường có các hoa văn trang trí tinh xảo và đa dạng, giúp bàn ăn của bạn thêm phần đẹp mắt và phong phú. Ngược lại, chén gốm thường có màu sắc và hoa văn đơn giản hơn, không tạo được ấn tượng mạnh về mặt thẩm mỹ.

gốm Việt Nam, Vietnamese ceramics, đồ gốm đẹp, beautiful ceramics

Tính thẩm mỹ là một trong những yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến quyết định chọn chén gốm hay chén sứ

4. Giữ nhiệt tốt

Chén sứ giữ nhiệt tốt hơn. Khi sử dụng để đựng thức ăn nóng, chén sứ có khả năng giữ nhiệt lâu hơn, giúp món ăn giữ được độ ấm lâu và giữ được hương vị ngon hơn. Chén gốm, mặc dù cũng có khả năng giữ nhiệt, nhưng không tốt bằng chén sứ.

5. Đa dạng

Cuối cùng, chén sứ đa dạng về mẫu mã và kích thước. Trên thị trường, bạn dễ dàng tìm thấy các loại chén sứ với nhiều kiểu dáng, kích thước và họa tiết khác nhau, phù hợp với nhiều phong cách trang trí và nhu cầu sử dụng. Điều này giúp bạn dễ dàng lựa chọn sản phẩm phù hợp với sở thích và nhu cầu của gia đình.

gốm Việt Nam, Vietnamese ceramics, đồ gốm đẹp, beautiful ceramics

Bằng tài năng và kỹ thuật của người làm gốm sứ mà "ngoại hình" của gốm sứ Việt Nam rất đa dạng và nổi bật

Tuy nhiên, chén sứ cũng có một số nhược điểm như giá thành cao hơn so với chén gốm. Nhưng nếu xét về độ bền, thẩm mỹ và tính an toàn vệ sinh, đầu tư vào chén sứ là một lựa chọn hợp lý và lâu dài.

Bạn có thể tham khảo thêm: Những kiểu tráng men nổi tiếng của gốm Việt Nam

Tạm kết

Hy vọng qua bài viết trên, CHUS đã phần nào giúp bạn so sánh được sự giống và khác nhau, cũng như ưu và khuyết điểm của “gốm” và “sứ”. Lựa chọn chén sứ mang lại nhiều lợi ích về độ bền, tính thẩm mỹ, khả năng giữ nhiệt và an toàn vệ sinh cho bạn và gia đình. Đặc biệt là khi gốm sứ Việt Nam vốn nổi tiếng với rất nhiều mẫu mã đa dạng, chất lượng và được chế tác đầy khéo léo bởi các nghệ nhân lành nghề không chỉ ngày xưa mà còn cả trong hiện đại. 

Hãy ghé CHUS ngay hôm nay để có cơ hội sở hữu những bộ chén sứ độc lạ, đẹp mắt bạn nhé!