POV là gì? Có phải là trend khiến Gen Z “phát cuồng” trên TikTok?

POV là gì? POV là viết tắt của "Point of View" (góc nhìn cá nhân), được thế hệ Z biến thành định dạng video độc đáo trên TikTok. POV tạo ra trải nghiệm "đắm chìm" bằng cách đặt người xem vào vị trí nhân vật chính, kích hoạt cơ chế tâm lý đồng cảm sâu sắc trong não bộ.

"POV: Bạn đang scroll TikTok và thấy hàng nghìn video bắt đầu bằng ba chữ cái bí ẩn này..."

Nghe quen không? Đó chính là sức mạnh của POV - xu hướng đã thay đổi hoàn toàn cách thế hệ Z kể chuyện, thể hiện cảm xúc và kết nối với nhau trên không gian số.

Nhưng tại sao một định dạng đơn giản lại có thể tạo ra hiện tượng văn hóa đến vậy? Câu trả lời nằm ở những cơ chế tâm lý phức tạp mà khoa học thần kinh vừa mới khám phá.

Gen Z đang "hack" não bộ với những video POV siêu cuốn

POV là gì và hoạt động như thế nào?

Định nghĩa và bản chất của POV

POV viết tắt của "Point of View", ban đầu là thuật ngữ chuyên môn trong sản xuất phim ảnh và trò chơi điện tử. Tuy nhiên, khi "di cư" sang TikTok, POV đã trở thành một định dạng nội dung hoàn toàn mới với đặc điểm riêng biệt.

Trên TikTok, POV tạo ra những video ngắn mô phỏng tình huống từ góc nhìn thứ nhất, cho phép người xem trải nghiệm như thể họ chính là nhân vật trong câu chuyện. Khác với việc chỉ quan sát từ bên ngoài, POV "kéo" người xem vào trong hành động, tạo ra cảm giác tham gia trực tiếp.

Cơ chế tâm lý đằng sau POV

Sức hút của POV không đơn thuần là giải trí mà nó còn xuất phát từ những cơ chế tâm lý sâu sắc. Khi xem video POV, hệ thống "tế bào thần kinh gương" (mirror neurons) trong não bộ được kích hoạt mạnh mẽ. Nhiều người thắc mắc POV là gì và tại sao lại có sức hút đến vậy.

Khi xem POV, não bộ người xem tự động "mô phỏng thể hiện" (embodied simulation) - nghĩa là họ không chỉ hiểu mà còn "cảm nhận" những cảm xúc và hành động trong video như thể chính mình đang trải qua. Đây là lý do tại sao POV có thể tạo ra cảm xúc mạnh mẽ chỉ trong vài giây ngắn ngủi.

Tế bào thần kinh "bùng nổ" khi xem POV - khoa học đã chứng minh!

Tại sao POV lại trở thành hiện tượng toàn cầu?

Nghiên cứu về tính nghiện của TikTok

Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí Frontiers in Psychology năm 2022, TikTok có một trong những hệ thống thuật toán tiên tiến nhất và tính nghiện cao nhất so với các nền tảng mạng xã hội khác. Nghiên cứu với 659 thanh thiếu niên Trung Quốc cho thấy TikTok tạo ra "trải nghiệm dòng chảy" (flow experience) thông qua ba yếu tố: thích thú, tập trung và méo mó thời gian.

Mặc dù nghiên cứu này không cụ thể đề cập đến POV, nhưng có thể suy luận rằng định dạng POV - với khả năng tạo ra trải nghiệm "đắm chìm" cao - có thể khuếch đại những hiệu ứng này do tính chất đặt người xem vào vị trí nhân vật chính.

Con số ấn tượng về độ phổ biến

Thẻ bài #POV là một trong những hashtag phổ biến nhất trên TikTok, với 89 triệu video và hàng tỷ lượt xem. Mặc dù con số chính xác thay đổi liên tục, #POV vẫn là một trong những hashtag được sử dụng nhiều nhất, chỉ sau những hashtag "siêu lớn" như #fyp (55+ nghìn tỷ lượt xem) và #foryou (31+ nghìn tỷ lượt xem).

Tại Việt Nam, với 67,72 triệu người dùng TikTok từ 18 tuổi trở lên vào đầu năm 2024, POV đã trở thành một phần không thể thiếu trong văn hóa số của giới trẻ.

89 triệu video POV - con số "khủng" khiến ai cũng phải trầm trồ

Khi nào và như thế nào POV bùng nổ?

Nguồn gốc và sự phát triển

Dù nguồn gốc chính xác vẫn còn tranh cãi, nhưng nhiều nghiên cứu cho rằng POV bắt đầu xuất hiện trên TikTok từ năm 2019. Một trong những video POV sớm nhất được ghi nhận vào ngày 17/2/2019 bởi người dùng @benoftheweek.

Tuy nhiên, POV thực sự "nổ tung" vào cuối năm 2020, đúng thời điểm đại dịch khiến mọi người phải ở nhà. Thời kỳ này, nhu cầu giải trí và kết nối xã hội qua không gian ảo tăng cao, POV trở thành cách để "sống" những trải nghiệm mà họ không thể có trong thực tế.

Vai trò của thuật toán TikTok

Thuật toán TikTok đặc biệt "ưu ái" định dạng POV vì những đặc điểm sau:

• Thời gian xem cao: POV thường giữ chân người xem lâu hơn do tính "đắm chìm"
• Tương tác mạnh: Comment, chia sẻ và tạo video phản hồi cao
• Khả năng lan truyền: Dễ dàng tạo ra hiệu ứng "domino" khi người xem muốn tạo POV riêng

Từ zero đến hero: Hành trình "lên đời" của POV qua các năm

Ai đang thống trị thế giới POV?

Thế hệ Z - Những "nghệ sĩ" POV

Thế hệ Z (sinh từ 1997-2012) không chỉ là nhóm tiêu thụ mà còn là những người sáng tạo chính của POV. Để hiểu rõ POV là gì, ta cần nhìn vào cách thế hệ này sử dụng định dạng này. Với 54% người dùng TikTok toàn cầu là nữ, các POV về tình cảm, mối quan hệ và trải nghiệm cá nhân chiếm ưu thế.

Đặc biệt, những người sáng tạo nội dung POV thành công thường có khả năng:

• Nắm bắt tâm lý chung của cộng đồng
• Tạo ra những tình huống "ai cũng từng trải qua"
• Sử dụng âm thanh và hiệu ứng một cách sáng tạo
• Hiểu rõ văn hóa internet và ngôn ngữ thế hệ Z

Sự lan tỏa đa thế hệ

Điều thú vị là POV đã vượt ra ngoài ranh giới thế hệ Z. Thế hệ thiên niên kỷ (1981-1996) và thậm chí thế hệ X (1965-1980) cũng bắt đầu thử nghiệm với định dạng này, tạo ra những POV về:

• Cuộc sống gia đình và nuôi dạy con cái
• Kinh nghiệm nghề nghiệp và sự nghiệp
• Những ký ức thời thơ ấu từ góc độ người lớn

Từ Gen Z đến Gen X - POV "chinh phục" mọi lứa tuổi

Ở đâu POV "sinh sống" và phát triển?

TikTok - "Cái nôi" của POV

TikTok là nơi POV được sinh ra, đây môi trường hoàn hảo cho sự phát triển của định dạng này. Muốn hiểu POV là gì, chúng ta không thể bỏ qua vai trò của TikTok. Những đặc điểm của TikTok phù hợp với POV:

• Định dạng video ngắn: Phù hợp với việc tạo ra những "cảnh quay" tập trung
• Thư viện âm thanh phong phú: Cung cấp nền tảng cho việc kể chuyện bằng âm thanh
• Hiệu ứng và bộ lọc đa dạng: Giúp tăng cường tính chân thực của POV
• Thuật toán thông minh: Đẩy nội dung POV chất lượng đến đúng đối tượng

Sự mở rộng sang các nền tảng khác

POV đã "di cư" thành công sang:

• Instagram Reels: Với định dạng tương tự TikTok
• YouTube Shorts: Tập trung vào POV dài hơn và có tính giáo dục
• Facebook: Chủ yếu là POV về gia đình và cuộc sống người lớn
• Snapchat: POV với tính chất riêng tư và cá nhân hóa cao

POV "xâm chiếm" khắp mọi nền tảng - không ai thoát được!

Các dạng POV là gì phổ biến trên TikTok

Phân loại theo nội dung

POV tình cảm: Chiếm tỷ lệ lớn nhất với những tình huống như "POV: Crush nhắn tin lúc 2h sáng", "POV: Bạn gặp lại tình đầu sau 5 năm". Loại này khai thác cảm xúc sâu sắc về tình yêu, chia tay, ghen tuông.

POV hài hước: Những tình huống "dở khóc dở cười" mà ai cũng từng trải qua như "POV: Mẹ gọi tên đầy đủ của bạn", "POV: Wifi nhà bạn mất mạng đúng lúc deadline".

POV gia đình: Mô tả những khoảnh khắc điển hình trong gia đình châu Á như "POV: Ba mẹ hỏi điểm thi", "POV: Bà ngoại ép ăn thêm cơm".

POV nghề nghiệp: Tái hiện những tình huống đặc trưng của từng nghề như "POV: Bạn là giáo viên và học sinh nộp bài muộn", "POV: Bạn làm nhân viên và khách hàng khó tính".

POV "cân tất" những thể loại mà bạn có thể nghĩ ra

Phân loại theo kỹ thuật kể chuyện

POV trực tiếp: Người xem là nhân vật chính, camera quay như mắt nhìn của họ.

POV gián tiếp: Người tạo nội dung đóng vai người khác, nhìn về phía camera như nhìn về phía người xem.

POV đa góc độ: Cùng một tình huống được kể từ nhiều POV khác nhau, tạo ra chuỗi video liên tục.

Từ drama tình cảm đến hài hước - POV có đủ mọi "gu"

POV đã thay đổi văn hóa số hóa như thế nào?

Cách mới để xử lý cảm xúc

POV đã trở thành một "công cụ tâm lý" giúp thế hệ Z:

• Xử lý căng thẳng: Bằng cách biến những tình huống khó khăn thành nội dung
• Thể hiện bản thân: Tạo ra những "phiên bản lý tưởng" của chính mình
• Tìm kiếm sự đồng cảm: Kết nối với những người có trải nghiệm tương tự
• Học cách ứng phó: Quan sát cách người khác xử lý các tình huống

Ảnh hưởng đến ngôn ngữ và giao tiếp

POV đã tạo ra một "ngôn ngữ mới" trong giao tiếp:

• Cách diễn đạt ngắn gọn: "POV: Khi bạn..." thay vì mô tả dài dòng
• Tư duy kịch bản: Nhìn cuộc sống như những "cảnh" trong phim
• Giao tiếp bằng hình ảnh: Ưu tiên kể chuyện bằng hình ảnh hơn chữ viết

Để hiểu rõ hơn về cơ chế này, chúng ta cần xem POV đã thay đổi hoàn toàn cách thế hệ trẻ thể hiện bản thân trên mạng xã hội như thế nào.

POV đang "viết lại" cách Gen Z giao tiếp!

POV hiện tại: Xu hướng đang thịnh hành 2024-2025

POV lịch sử với AI

Một trong những xu hướng POV mới nhất và gây tranh cãi nhất là POV lịch sử được tạo bằng trí tuệ nhân tạo. Những video như "POV: Bạn thức dậy năm 1351 trong đại dịch Hạch Đen" hay "POV: Bạn là công nhân Chernobyl năm 1986" đã thu hút hàng chục triệu lượt xem.

Các tài khoản như @timetravellerpov dẫn đầu xu hướng này, tạo ra những cảnh tượng "nhập vai lịch sử" từ thảm họa Pompeii đến cuộc sống thời trung cổ. Video phổ biến nhất "POV: Bạn thức dậy năm 1351 trong đại dịch Hạch Đen" đã đạt hơn 19,5 triệu lượt xem.

POV về văn hóa Việt Nam

Tại Việt Nam, POV là gì đã được "bản địa hóa" với những nội dung mang đậm văn hóa địa phương:

• "POV: Tết về mà vẫn độc thân"
• "POV: Ba mẹ hỏi khi nào có người yêu"
• "POV: Ăn phở sai cách ở Hà Nội"
• "POV: Người Bắc lần đầu ăn bún bò Huế"

POV thế hệ và khoảng cách

Xu hướng POV về sự khác biệt giữa các thế hệ đang rất phổ biến:

• "POV: Thế hệ Z giải thích công nghệ cho ông bà"
• "POV: Bố mẹ 8x dùng mạng xã hội"
• "POV: Cuộc sống trước khi có smartphone"

AI tạo POV lịch sử - trend mới "hot" nhất 2025

Tương lai của POV sẽ đi về đâu?

Công nghệ thực tế ảo và POV

Với sự phát triển của công nghệ AR/VR, POV là gì có thể trở thành:

• POV 360°: Người xem có thể nhìn xung quanh trong môi trường POV
• POV haptical: Cảm nhận được xúc giác thông qua thiết bị wearable
• POV AI-generated: AI tạo ra POV cá nhân hóa dựa trên sở thích của từng người

POV trong giáo dục và đào tạo

Các trường học đang thử nghiệm POV để giáo dục học sinh theo cách mới mẻ. Việc ứng dụng POV là gì trong giáo dục đang mở ra nhiều hướng tiếp cận sáng tạo:

• Dạy lịch sử qua POV "bạn là nhân vật lịch sử"
• Giáo dục kỹ năng sống qua POV tình huống
• Đào tạo nghề nghiệp qua POV "một ngày của..."

POV trong trị liệu tâm lý

Các nhà trị liệu đang khám phá việc sử dụng POV để:

• Giúp bệnh nhân thể hiện cảm xúc khó diễn đạt
• Luyện tập kỹ năng xã hội qua POV mô phỏng
• Xử lý chấn thương qua POV "viết lại câu chuyện"

Tương lai POV: AR/VR sẽ biến mọi thứ thành hiện thực

Những "mặt tối" cần lưu ý

Rủi ro từ tính nghiện của TikTok nói chung

Nghiên cứu từ Brown University năm 2021 cho thấy các ứng dụng mạng xã hội, bao gồm TikTok, được thiết kế hoạt động giống như máy đánh bạc. Việc "vuốt xuống" để làm mới feed giống như kéo cần máy đánh bạc, và mô hình phần thưởng ngẫu nhiên (video hay hoặc dở) tạo ra chu kỳ nghiện tương tự.

Hiệu ứng "cuộc sống hoàn hảo"

POV có thể tạo ra những kỳ vọng không thực tế về cuộc sống thông qua việc:

• Mô tả những tình huống lý tưởng hóa tình cảm và các mối quan hệ
• Tạo áp lực phải có cuộc sống "đáng để làm thành POV"
• Khuyến khích so sánh liên tục với những trải nghiệm được lý tưởng hóa

Tác động đến não bộ và hành vi

Nghiên cứu từ University of Minnesota cho thấy TikTok có thể trở thành "máy đánh bạc dopamine" - liên tục cung cấp những kích thích ngắn hạn khiến người dùng khó tập trung vào các hoạt động dài hạn. Đối với những ai tò mò POV là gì, hiệu ứng này có thể được khuếch đại do tính chất "đắm chìm" cao.

Plot twist: POV cũng có "mặt tối" cần cảnh giác

Khám phá thêm các bài viết khác

>> Bóc trúng Sít rịt là gì? Giải mã trend Sít rịt viral gen Z 

>> Concert Quốc gia là gì? Giải mã hiện tượng được toàn dân săn đón? 

>> SNVV nghĩa là gì - Có phải là sang năm vất vả?

>> Mlem là gì? Giải nghĩa, nguồn gốc và cách dùng chuẩn Gen Z

>> Khó quá bỏ qua là gì? Giải mã câu cửa miệng gây bão TikTok

>> Khối nghỉ hè là gì mà gây náo loạn khắp các gia đình?

>> Trend Cơm nước gì chưa người đẹp là gì? Tổng hợp caption hài hước 

>> Joke of the Day là gì? Trend chơi chữ khiến MXH cười ngả nghiêng

POV liệu có phải là một trend thoáng qua?

Có thể ngày mai sẽ có trend mới thay thế POV, nhưng tác động mà nó mang lại cho văn hóa mạng và cách giao tiếp của Gen Z sẽ còn tồn tại lâu dài.

Và ai biết được, có khi POV sẽ tiến hóa thành một thứ gì đó lớn hơn, điện ảnh - hay nói theo cách của Gen Z: "tuyệt đối điện ảnh"! Dù có ra sao, câu hỏi POV là gì vẫn sẽ tiếp tục được tìm kiếm bởi những ai muốn hiểu rõ hơn về hiện tượng văn hóa độc đáo này.

Xem thêm thông tin thú vị về Việt Nam và các món quà tặng Việt chất lượng:

Tìm Quà Lưu Niệm Việt Nam? Đây Là Những Gợi Ý Tinh Tế Và Đáng Mua Nhất!

FAQ

• POV là viết tắt của từ gì trong tiếng Anh?
  POV là viết tắt của "Point of View" trong tiếng Anh, có nghĩa là "góc nhìn" hoặc "quan điểm". Thuật ngữ này ban đầu được sử dụng trong văn học, phim ảnh và nhiếp ảnh để chỉ góc độ kể chuyện hoặc quan sát của người kể/người quay.
• Cách viết POV đúng chính tả là gì?
  POV được viết đúng là P-O-V (viết hoa toàn bộ) hoặc pov (viết thường toàn bộ). Không viết PoV hay Pov vì đây là từ viết tắt. Trong tiếng Việt, bạn có thể viết "POV" hoặc dịch thành "góc nhìn".
• POV khác gì với selfie hay vlog?
  POV tập trung vào việc đặt người xem vào vị trí nhân vật, tạo trải nghiệm "như thể bạn là người trong video". Selfie chỉ là tự chụp ảnh bản thân, còn vlog là ghi lại cuộc sống hàng ngày từ góc nhìn của người quay.
• Có những từ viết tắt nào tương tự POV trên mạng xã hội?
  Một số từ viết tắt tương tự: GRWM (Get Ready With Me), OOTD (Outfit of The Day), ASMR (Autonomous Sensory Meridian Response), FYP (For You Page), IYKYK (If You Know You Know).
• POV có phải là trend mới hay đã có từ lâu?
  POV như một thuật ngữ đã tồn tại từ lâu trong văn học và điện ảnh, nhưng việc sử dụng POV trong video mạng xã hội chỉ thực sự phổ biến từ 2019-2020 trên TikTok, sau đó lan sang các nền tảng khác.