Tháng cô hồn là gì? 9 Sự thật cần biết về nguồn gốc và ý nghĩa trong văn hóa Việt

Nhiều người vẫn nhầm lẫn tháng cô hồn chỉ là thời gian kiêng kỵ, sợ hãi ma quỷ - nhưng thực chất đây là dịp thiêng liêng thể hiện lòng từ bi và đạo hiếu sâu sắc của người Việt. Tháng 7 âm lịch không phải để lo sợ mà là cơ hội tu dưỡng tâm linh, hành thiện và sống chậm lại có ý nghĩa.

Vậy làm thế nào để biến tháng cô hồn thành hành trình ý nghĩa, từ việc cúng tưởng tổ tiên đến những món quà thủ công đậm chất Việt? Khám phá ngay những nguồn gốc và ý nghĩa thực sự của dịp này cùng CHUS!

Tháng cô hồn là gì?

Tháng cô hồn là tên gọi dân gian của tháng 7 âm lịch, được người Việt Nam coi là thời kỳ các linh hồn lang thang trở về trần gian. Theo quan niệm truyền thống, từ ngày 1 đến 15/7 âm lịch (đặc biệt từ ngày 2-14/7), cửa âm ti được mở ra, cho phép các cô hồn vong linh có cơ hội nhận được sự cúng bái và siêu thoát.

Trong tháng 7 âm lịch, người dân thường tổ chức các lễ cúng cô hồn, thắp hương, cúng cơm nước để "thí thực" cho những vong linh không nơi nương tựa.

Tháng cô hồn - thời gian thiêng liêng của lòng từ bi Việt Nam

Tháng cô hồn 2025 vào tháng mấy dương lịch?

Tháng cô hồn 2025 sẽ rơi vào khoảng tháng 8 dương lịch. Đây không chỉ là thời gian của các nghi lễ tâm linh mà còn là dịp để người Việt thể hiện lòng từ bi, báo hiếu và làm phúc.

Để hiểu thêm, mời bạn đọc: Tháng cô hồn 2025 rơi vào tháng mấy, có trùng tháng 7 dương lịch?

Tại sao gọi là "tháng cô hồn" trong văn hóa Việt?

Tên gọi "tháng cô hồn" xuất phát từ quan niệm về "cô hồn" - những linh hồn không có người thờ cúng, lang thang không nơi nương tựa. Từ "cô" mang nghĩa đơn độc, cô đơn, thể hiện sự xót thương đối với những vong linh bất hạnh.

Trong tháng 7 âm lịch, việc gọi tên "cô hồn" cũng thể hiện sự tôn trọng và chia sẻ với những người đã khuất, dù không có mối quan hệ huyết thống. Tháng cô hồn không chỉ đơn thuần là thời gian kiêng kỵ mà còn là dịp để mở rộng lòng từ bi, giúp đỡ những linh hồn khổ đau.

Mâm cúng cô hồn truyền thống với hương đèn thắp sáng

Phong tục "giật cô hồn" là gì?

Giật cô hồn là một tập tục dân gian phổ biến tại Việt Nam, thường diễn ra vào dịp rằm tháng Bảy âm lịch, gắn liền với lễ cúng cô hồn - nghi lễ nhằm xoa dịu và bố thí cho những vong linh không nơi nương tựa, không người thân thờ cúng.

Sau lễ cúng, gia chủ thường rải tiền lẻ, bánh kẹo, gạo, muối… xuống đất với quan niệm “phát lộc” cho người trần và vong linh. Lúc này, nhiều người dân xung quanh sẽ ùa vào “giật” những vật phẩm đó. Hành động này được cho là mang ý nghĩa lấy may, “hứng lộc”, xua đuổi vận xui, đồng thời phản ánh tâm lý cộng đồng muốn kết nối với tín ngưỡng truyền thống.

Giật cô hồn - một điểm thú vị của tháng cô hồn ở Việt Nam

Nguồn gốc tháng cô hồn từ đâu mà có?

Nguồn gốc của tháng cô hồn có thể được lý giải theo 3 quan điểm sau đây:

1. Từ Đạo giáo Trung Quốc - Diêm Vương mở cửa âm ti

Nguồn gốc tháng cô hồn chủ yếu xuất phát từ tín ngưỡng Đạo giáo. Theo quan niệm này, vào ngày 2/7 âm lịch, Diêm Vương (vua cai quản địa ngục) mở Quỷ Môn Quan, cho phép các vong hồn lang thang trở lại trần gian. Cửa âm ti sẽ đóng lại vào đêm 14/7 âm lịch.

2. Ảnh hưởng từ Phật giáo - Vu Lan báo hiếu

Theo bài viết từ Giáo hội Phật Giáo Việt Nam, tháng 7 âm lịch cũng gắn liền với lễ Vu Lan trong Phật giáo, bắt nguồn từ tích Bồ tát Mục Kiền Liên cứu mẹ thoát khỏi ngạ quỷ đạo (Theo. Thượng tọa Thích Nhật Từ khẳng định, việc xá tội vong nhân và Vu Lan là thực hành đạo hiếu, không phải mê tín (Theo Ban Tôn Giáo Chính Phủ).

Nguồn gốc tháng cô hồn từ tích Mục Kiền Liên cứu mẹ

3. Lý học Đông phương - Âm khí và Ngũ hành

Theo Lý học Âm Dương Ngũ hành, tháng cô hồn có thiên can Quý (Âm Thủy), là thời điểm âm khí vượng lên. Đặc biệt trong mùa mưa bão, không khí ẩm ướt tạo ra cảm giác u ám, góp phần hình thành quan niệm về ma quỷ.

Ý nghĩa thực sự của tháng cô hồn là gì?

Tháng cô hồn mang ý nghĩa nhân văn sâu sắc, không chỉ đơn thuần là thời gian kiêng kỵ hay sợ hãi ma quỷ. Song, do những quan điểm mê tín, cổ súy của nhiều người mà tháng 7 cô hồn trở thành một cái cớ để thực hành những hành vi không lành mạnh 

Theo các chuyên gia nghiên cứu văn hóa, tháng 7 âm lịch thể hiện:

• Lòng từ bi: Xót thương và giúp đỡ những vong linh khổ đau
• Đạo hiếu: Tưởng nhớ tổ tiên, cha mẹ đã khuất
• Trách nhiệm cộng đồng: Quan tâm đến những người không có hậu duệ
• Tu dưỡng tâm linh: Dịp để sống chậm lại, làm phúc, hướng thiện

Nghiên cứu trong "Tục thờ cúng của người Việt" cho thấy, việc cúng cô hồn là hành động từ bi, biểu hiện lòng tri ân và tinh thần cộng đồng. Tháng cô hồn trở thành dịp để mỗi người nuôi dưỡng tâm hồn, tăng trưởng lòng yêu thương.

Ý nghĩa nhân văn sâu sắc của tháng 7 âm lịch

Những kiêng kỵ trong tháng cô hồn có thật không?

Nhà nghiên cứu Nguyễn Hùng Vĩ (ĐH KHXH&NV) khẳng định: những điều kiêng kỵ phổ biến trong tháng cô hồn chỉ là tục truyền miệng, thiếu cơ sở khoa học.

Các kiêng kỵ thường gặp trong tháng 7 âm lịch bao gồm:

• Không làm đám cưới, khởi công xây nhà
• Tránh đi xa, đi đêm
• Không mua xe, nhà đất
• Kiêng cắt tóc, mở cửa hàng mới

Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng những kiêng kỵ này chủ yếu mang tính tâm lý "có kiêng có lành", không có căn cứ khoa học. Tháng cô hồn thực chất là dịp để cúng tưởng tổ tiên và hành thiện, không nên quá lo sợ hay mê tín. Tuy nhiên, việc tôn trọng các kiêng kỵ trên cũng là một cách để mỗi người thêm bình an về mặt tâm lý trong giai đoạn này.

Kiêng kỵ tháng cô hồn, nhưng cần cân bằng giữa tâm linh và khoa học

>>> Một số kiêng kỵ về quà tặng: Tặng quà trong tháng cô hồn cần kiêng kỵ gì? 7 điều cần tránh để món quà không hóa lỗi lầm!

Quan điểm Phật giáo về tháng cô hồn như thế nào?

Hòa thượng Thích Bảo Nghiêm khẳng định, trong kinh điển Phật giáo không tồn tại khái niệm "tháng cô hồn" hay tháng xui xẻo. Tháng 7 âm lịch trong Phật giáo được gọi là "tháng Vu Lan, tháng báo hiếu". Cúng cô hồn chỉ là một trong nhiều nghi thức phụ trong Vu Lan

Theo quan điểm Phật giáo:

• Rằm tháng 7 là thời điểm Tăng ni tự tứ (kết thúc mùa an cư)
• Đây là dịp báo hiếu, xá tội vong nhân trên tinh thần yêu thương
• Việc cúng cô hồn thể hiện lòng từ bi, không mang tính kiêng kỵ
• Tháng cô hồn là cơ hội tu dưỡng tâm linh, làm phúc

Phật giáo khuyến khích người dân coi tháng 7 âm lịch như thời gian thiêng liêng để thực hành đạo hiếu và từ bi, thay vì lo sợ hay kiêng kỵ.

Theo phật giáo, cúng cô hồn là một phần của lễ Vu Lan

Tháng 7 cô hồn và tháng Vu Lan báo hiếu có gì khác nhau?

Nhiều người thường nhầm lẫn giữa "tháng cô hồn" và "tháng Vu Lan báo hiếu", dù cả hai đều diễn ra trong tháng 7 âm lịch. Thực tế, đây là hai khái niệm có nguồn gốc và ý nghĩa hoàn toàn khác biệt.

So sánh lễ cúng cô hồn và lễ Vu Lan báo hiếu cho thấy sự khác nhau rõ rệt

Làm thế nào để sống ý nghĩa trong tháng cô hồn?

Để sống ý nghĩa trong tháng cô hồn, một cách vừa đủ tôn trọng văn hóa mà vẫn không rơi vào mê tín, mọi người có thểcó thể:

1. Thực hành tâm linh vừa phải

• Cúng tưởng tổ tiên, cha mẹ với lòng thành kính
• Tham gia lễ cúng cô hồn tại chùa hoặc cộng đồng
• Thắp hương, cúng cơm nước cho vong linh lang thang

Chú ý: Bạn nên ưu tiên các sản phẩm nhang, trầm cúng ông bà tổ tiên cao cấp, mùi hương dễ chịu và an toàn:

Hộp Nhang Cây Trầm Hương Kim Liên 500Gr, Cây 30Cm, Mùi Gỗ Trầm Ấm, Nhang Trầm Hương Cao Cấp, Phù Hợp Trong Nhà & Ngoài Trời, Trầm Hương Tự Nhiên

600,000 ₫

3%

580,000 ₫

Bộ Nhang Sen Tứ Quý An Lành, Gồm 4 Mùi Hương Thiên Nhiên Đặc Trưng, Thành Phần Chính Là Sen, Hương Thơm Dễ Chịu

295,000 ₫

Nụ Trầm Ven [Loại Cao Cấp], Nguyên Liệu Với 98% Bột Trầm, Chứa Nhiều Tinh Dầu Tự Nhiên, Chất Lượng Cao Cấp, Thoải Mái Khi Sử Dụng

250,000 ₫

Trầm Hương Thuần Khiết

130,000 ₫

2. Làm phúc, hành thiện

• Giúp đỡ cho người nghèo, người khó khăn
• Tham gia các hoạt động từ thiện
• Phóng sinh, cứu giúp động vật

3. Tu dưỡng bản thân

• Sống chậm lại, suy ngẫm về ý nghĩa cuộc đời
• Hòa giải mâu thuẫn trong gia đình
• Tăng cường lòng biết ơn và yêu thương

Tháng 7 âm lịch không phải thời gian để sợ hãi mà là cơ hội để mỗi người hoàn thiện bản thân, sống có ý nghĩa hơn!

Tháng 7 âm lịch, sống lành thiện để nhận bình yên

Tháng cô hồn - Không phải để hoảng sợ

Tháng cô hồn, nếu được hiểu đúng chính là một phần của tín ngưỡng dân gian, phản ánh những giá trị văn hóa tốt đẹp của người Việt: lòng từ bi, đạo hiếu, và tinh thần cộng đồng. Tháng 7 âm lịch cũng là minh chứng cho tâm hồn nhân ái và sự tôn trọng đối với các thế hệ đi trước.

Thay vì lo sợ hay mê tín, chúng ta nên coi tháng cô hồn như một dịp để sống chậm lại, tu dưỡng tâm linh và thể hiện lòng yêu thương. Đây chính là cách để chúng ta kế thừa và phát huy những giá trị văn hóa tốt đẹp của dân tộc.

Và nếu bạn muốn thể hiện yêu thương bằng quà tặng, những món quà tặng thủ công đậm chất Việt trên CHUS sẽ là một gợi ý tuyệt vời!

FAQ

• Tháng cô hồn có thực sự xui không?
  Không có cơ sở khoa học nào chứng minh tháng cô hồn xui xẻo hơn các tháng khác. Đây chỉ là quan niệm tâm lý dân gian. Các chuyên gia khuyên nên coi tháng 7 âm lịch như thời gian thiêng liêng để làm phúc và tu dưỡng tâm linh.
• Có nên tổ chức đám cưới trong tháng cô hồn?
  Từ góc độ khoa học, không có vấn đề gì khi tổ chức đám cưới trong tháng cô hồn. Tuy nhiên, nếu gia đình có quan niệm truyền thống, có thể tránh để tâm lý thoải mái hơn.
• Trẻ em có cần kiêng kỵ gì trong tháng cô hồn không?
  Không cần thiết phải tạo ra nỗi sợ hãi cho trẻ em về tháng cô hồn. Thay vào đó, cha mẹ có thể giáo dục con em về ý nghĩa nhân văn của việc cúng tưởng tổ tiên và lòng từ bi.
• Người không theo tôn giáo có cần quan tâm đến tháng cô hồn?
  Tháng cô hồn là tín ngưỡng dân gian, không bắt buộc mọi người phải tuân theo. Người theo các tôn giáo khác có thể tôn trọng mà không nhất thiết phải thực hành.
• Mâm cúng cô hồn cần có gì?
  Mâm cúng cô hồn thường gồm: cơm trắng, nước lã, bánh kẹo, trái cây, hương đèn. Quan trọng nhất là lòng thành kính và ý nghĩa từ bi, không cần cầu kỳ hay tốn kém.